Rzepak ozimy to jedna z najważniejszych upraw w Polsce, a jego rentowność jest nierozerwalnie związana ze zdrowotnością plantacji. Presja ze strony agrofagów, a w szczególności chorób grzybowych, jest stałym elementem ryzyka, z którym musi mierzyć się każdy rolnik. Skuteczna ochrona fungicydowa nie jest jednak pojedynczym działaniem, a przemyślanym procesem, który zaczyna się na długo przed wjazdem opryskiwacza w pole.
Świadomy wybór fungicydu – co wziąć pod uwagę?
Decyzja o wyborze konkretnego środka ochrony roślin powinna być podyktowana dogłębną analizą sytuacji na polu oraz specyfiki danego produktu. Zanim sięgniemy po konkretne rozwiązanie, warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań, które zdefiniują nasze potrzeby:
- spektrum zwalczanych chorób – należy określić, którzy sprawcy chorób stanowią największe zagrożenie dla naszej plantacji. Inne patogeny będą ważne jesienią (np. sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych), a inne w okresie wiosennym (np. szara pleśń, zgnilizna twardzikowa). Dobór preparatu o właściwym spektrum działania to podstawa.
- substancje czynne i mechanizm działania – drogą do długofalowej skuteczności jest rotacja substancji czynnych o różnych mechanizmach działania. Monotonne stosowanie tych samych rozwiązań prowadzi do budowania odporności u patogenów. Warto wybierać produkty zawierające więcej niż jedną substancję czynną, co poszerza ich spektrum i minimalizuje ryzyko wykształcenia odporności.
- właściwości dodatkowe – nowoczesne fungicydy, oprócz podstawowej funkcji zwalczania chorób, często oferują wartość dodaną. Efekt fizjologiczny, taki jak poprawa zimotrwałości rośliny czy tzw. „zieloności”, wpływa na ogólną kondycję uprawy i jej potencjał plonotwórczy.
Fungicydy do rzepaku – najważniejsze terminy
Nawet najlepszy preparat nie zadziała w pełni skutecznie, jeśli zostanie zastosowany w nieodpowiednim momencie. W uprawie rzepaku ozimego wyróżniamy dwa okna zabiegowe, z których każde ma inne cele.
Zabieg jesienny – inwestycja w przezimowanie i przyszły plon
Jesienna aplikacja fungicydu to jeden z najważniejszych zabiegów w całej technologii uprawy rzepaku. Jego celem jest nie tylko zwalczanie wczesnych infekcji chorób grzybowych, ale również regulacja pokroju rośliny. Prawidłowo rozwinięty rzepak przed zimą powinien mieć grubą szyjkę korzeniową, nisko osadzony pąk wierzchołkowy i płaską rozetę liściową. Taki pokrój znacząco zwiększa szanse na pomyślne przezimowanie. Wybierając fungicydy do rzepaku na ten okres, warto szukać preparatów łączących działanie grzybobójcze z funkcją regulatora wzrostu. Pod tym kątem mogą sprawdzić się między innymi produkty takie jak Toprex.
Zabiegi wiosenne – ochrona potencjału plonotwórczego
Wiosną ochrona koncentruje się na zabezpieczeniu organów, które bezpośrednio odpowiadają za plon – łodygi, liści, a przede wszystkim łuszczyn. Pierwszy zabieg wykonuje się zazwyczaj w momencie regeneracji wegetacji i wydłużania pędu głównego, aby ograniczyć rozwój chorób z infekcji jesiennych. Istotny jest jednak zabieg w okresie kwitnienia, tzw. „na opadający płatek”. Chroni on przed niezwykle groźną zgnilizną twardzikową oraz szarą pleśnią, które mogą w krótkim czasie zniweczyć potencjał plonotwórczy nawet najbardziej obiecującej plantacji.
Technika zabiegu a skuteczność ochrony
Ostatnim, lecz nie mniej ważnym elementem układanki, jest prawidłowa technika aplikacji. Skuteczność zabiegu zależy od takich czynników jak odpowiednia ilość wody, dobór rozpylaczy gwarantujących dokładne pokrycie roślin oraz warunki pogodowe. Wykonywanie oprysku przy zbyt silnym wietrze, w czasie deszczu lub w warunkach silnego nasłonecznienia może drastycznie obniżyć efektywność działania preparatu.
Skuteczna ochrona fungicydowa rzepaku to proces wymagający strategicznego planowania. Świadomy dobór preparatu, rzetelne określenie terminu aplikacji oraz dbałość o technikę zabiegu to trzy filary, które pozwalają nie tylko chronić, ale i maksymalizować potencjał plonotwórczy uprawy, prowadząc do osiągnięcia satysfakcjonującego wyniku.