Lokalna Organizacja Turystyczna „Beskid Niski” działa od dwóch lat, od niedawna posiada status organizacji pożytku publicznego. Celem, który jej przyświeca jest rozwój turystyki jako ważnej dziedziny gospodarki w regionie Beskidu Niskiego. Ziemia ta obfituje w skarby przyrody, może poszczycić się ciekawą historią i swoistą mozaiką kultur, dlatego powinna z posiadanych atutów czerpać korzyści. Właściwemu wykorzystaniu walorów służyć mają nowe produkty turystyczne, tworzenie których stało się domeną LOT. Wśród różnorodnych propozycji uprawiania turystyki dużą popularnością cieszą się szlaki tematyczne. Tworzywem tych szlaków są atrakcje historyczne, kulturowe bądź przyrodnicze, których w Beskidzie Niskim nie brak. Jednym z przykładów jest postać Aleksandra Fredry związana z miejscami o znaczeniu historycznym, ale także z bieszczadzką przyrodą (m.in. „Kamień pod Leskiem”).
Elżbieta Sikorska – prezes LOT „Beskid Niski” wraz ze Stanisławem Romanem – członkiem stowarzyszenia i miłośnikiem Fredry opracowali projekt pn. „Śladami Aleksandra Fredry”, którego celem było wykreowanie i promocja nowego produktu turystycznego – transgranicznego szlaku, łączącego miejsca związane z postacią A. Fredry i jego potomków. Do współpracy zaprosili Powiat Krośnieński i Rejon Samborski (Ukraina). Projekt uzyskał wsparcie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego, Fundacji Karpackiej, Fundacji im. Stefana Batorego i Fundacji Wspomagania Wsi. Dzięki źródłom zewnętrznym oraz ogromnej pracy organizatorów, traktowanej jako wkład własny do projektu, na pograniczu podkarpacko-lwowskim powstał ciekawy szlak, wzbogacający miejscową ofertę turystyczną.
Uroczystości związane z inauguracją szlaku rozpoczęły się w samo południe na zamku „Kamieniec”. Otwarcia i prezentacji szlaku dokonali pomysłodawcy i inicjatorzy projektu.
Trasa szlaku liczy prawie 450 kilometrów i prowadzi z „Kamieńca” przez Korczynę, Krościenko Wyżne, Hoczew, Cisną, Lesko, przejście graniczne Krościenko-Smolnica, Sambor, Rudki, Beńkową Wisznię, Jatwięgi, Lubień Wielki, Lwów, Przyłbice, przejście graniczne Szeginie-Medyka, Surochów k/Jarosławia do ruin zamku „Kamieniec”.
Po multimedialnej prezentacji szlaku, Starosta Krośnieński Zbigniew Braja i przedstawiciel Samborskiej Rady Witalij Kimak przepalili wstęgę w barwach narodowych obu krajów jako symbol otwarcia międzynarodowego szlaku turystycznego „Śladami Aleksandra Fredry”.
Zamek dolny został oddany do władania rycerstwu ziem południowych. Namiestnik Krakowskiej Chorągwi Rycerskiej Stanisław Kossakowski otworzył festyn rycerski w ramach którego odbył się Turniej Łuczniczy, Turniej Walk Pokazowych.
Można było także spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku do tarczy oraz rzutu włócznią.
Inaugurację szlaku uświetniły warsztaty teatralne z udziałem młodzieży polskiej i ukraińskiej na inscenizację fragmentu utworu lub bajki A. Fredry. Warsztaty na zamku prowadził znakomity aktor prof. Wojciech Siemion.
Kolejną imprezą w ramach projektu był plener malarski również z udziałem młodzieży polskiej i ukraińskiej, który prowadził artysta malarz Wołodymir Romaniw.
W godzinach popołudniowych odbył się spektakl – premiera sztuki Aleksandra Fredry „List” w wykonaniu zespołu Towarzystwa Dramatycznego „Fredreum” z Przemyśla.
Sobotni dzień zakończył Turniej Białej Lilii, w którym rycerze walczyli dla swoich wybranek.
6 czerwca (niedziela)
Na Zamku już od wczesnych godzin trwał Festyn Rycerstwa Ziem Południowych. Rycerze znakomicie wywiązywali się ze swych obowiązków włączając publiczność do wszelkich zabaw i turniejów. Największą popularnością cieszyły się zabawy plebejskie: pijany miecz i strzelanie z łuku do żywego celu, chętnych nie brakowało i trzeba przyznać ,że niektórzy radzili sobie bardzo dobrze.
Równie ciężko pracowała młodzież na warsztatach teatralnych i plenerze malarskim. Był to ostatni moment na skorzystanie z uwag mistrzów – aktora Wojciecha Siemiona i artysty malarza Wołodymira Romaniwa.
Efektem pleneru malarskiego jest 30 prac wykonanych różnymi technikami. Wszystkie prace były eksponowane w Muzeum Zamkowym, a w późniejszym okresie będą pokazywane w placówkach wystawowych po stronie polskiej i ukraińskiej. Zwieńczeniem warsztatów teatralnych były prezentacje przygotowanych przez młodzież fragmentów sztuk scenicznych A. Fredry w naturalnej scenerii „Kamieńca”.
Oceniając warsztaty prof. Wojciech Siemion powiedział, że praca ta dała mu wiele radości i satysfakcji, a w nagrodę wszystkim uczestnikom zajęć zadedykował wiersz K.I Gałczyńskiego.
Bezpośrednio po dwudniowych uroczystościach na zamku „Kamieniec”7 czerwca 2004 r. rozpoczął się objazd studyjny trasą szlaku, z udziałem dziennikarzy prasy turystycznej, radia, telewizji oraz przedstawicieli biur turystycznych i organizatorów turystyki z całej Polski.
Obiekty, które z racji związku z życiem i twórczością Fredry i jego rodziny znalazły się na trasie, to:
– Zamek „Kamieniec” k. Krosna – A.Fredro stał się właścicielem zamku i tutaj umieścił akcję „Zemsty”
– Korczyna – ślub Aleksandra.Fredry z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową, miejsce pochówku ich wnuka generała Stanisława Szeptyckiego
– Krościenko Wyżne – w miejscowym dworze odbyło się huczne wesele Aleksandra i Zofii Fredrów
– Lesko i okolice, m.in. „Kamień Leski”, a także Hoczew i Cisną, które były własnością Jacka Fredry, ojca – wspomina Aleksander Fredro w pamiętniku „Trzy po trzy”
– Beńkowa Wisznia – rezydencja rodowa z unikalnymi pamiątkami po Fredrze, zebranymi w izbie pamięci
– Rudki – odrestaurowany niedawno kościół z kaplicą i kryptą Fredrów, sanktuarium matki Boskiej Rudeckiej Pani
– Lubień Wielki – okazała rezydencja Jabłonowskich, obecnie odrestaurowywana.
– Lwów – przez długie lata w nieistniejącej dziś rezydencji na Chorążczyźnie żył, tworzył, działał na rzecz społeczności galicyjskiej i dokonał żywota A.Fredro. W gmachu teatru lwowskiego wystawiano jego komedie. Katedra św. Jura wiąże się z osobą metropolity grecko-katolickiego kościoła o. Andrzeja – Romana Szeptyckiego, kandydata na ołtarze, kontrowersyjnego wnuka Aleksandra Fredry.
– Surochów pod Jarosławiem – miejsce urodzenia Fredry, upamiętnione przez okazały głaz kamienny z okolicznościową inskrypcją, z majątku zachowała się kaplica i oficyna dworska
– Nienadowa pod Dubieckiem – w tutejszym majątku Dębińskich, skąd wywodziła się matka Fredry, Aleksander spędził wczesne dzieciństwo
Fredrowski szlak jest ciekawy i dostarcza wielu wrażeń. Dzięki stworzonej wokół niego atmosferze szczerości, otwartości i zrozumienia w istotny sposób może się przyczynić do przezwyciężania wzajemnych niechęci i uprzedzeń Polaków i Ukraińców, determinowanych trudną wspólną przeszłością.
Gorąco zachęcamy turystów, miłośników przygód i pogodnej, do refleksji nakłaniającej literatury, a także podkarpackiej przyrody i niepowtarzalnego, galicyjskiego klimatu do przemierzenia nowego transgranicznego szlaku turystycznego „Śladami Aleksandra Fredry”.