Wystawę archeologiczną Kultura wysocka – wschodnia rubież środkowoeuropejskiej cywilizacji epoki brązu można oglądać w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie od 21 czerwca do końca sierpnia 2005 roku. Eksponaty pochodzą ze zbiorów Lwowskiego Muzeum Historycznego, a całe przedsięwzięcie jest współfinansowane ze środków europejskich w ramach Programu Współpracy Przygranicznej PHARE.
Ekspozycja dotyczy niezwykle interesującej jednostki kulturowej z terenu międzyrzecza Dniestru, Bugu, Styru i Horynia, określanej mianem kultury wysokiej (nazwa od miejscowości Wysoko). W okresie jej trwania (od XII-XI do VII-VI w. p.n.e.) dochodzi do gruntownej zmiany modelu kulturowego polegającego przede wszystkim na upowszechnieniu kremacji. Zjawisko to dotyczy jednak tylko Europy Środkowej. Kulturze wysockiej przypada rola typowej jednostki pogranicza kulturowego.
Najlepiej wyraża to bardzo zróżnicowany i barwny obrządek pogrzebowy. Na dużych, liczących nawet po kilkaset grobów cmentarzyskach, dominuje inhumacja. Występują zarówno pochówki pojedyncze, podwójne, jak i zbiorowe. Znane są również przykłady grobów symbolicznych i zawierających jedynie fragmenty szkieletu.
Pochówki ciałopalne, zarówno popielicowe, jak i jamowe, stanowią około 30%. Występują także groby birytualne – jeden osobnik pochowany w obrządku szkieletowym, drugi – ciałopalnym.
Ważną część wystawy zajmuje fragment typowego cmentarzyska kultury wysockiej. Różnorodność pochówków, często wręcz wzruszająca w swej wymowie, daje wyobrażenie o bogactwie kultury duchowej tej społeczności.
Ponad 500 eksponowanych na wystawie przedmiotów stanowiło pierwotnie wyposażenie grobowe. Są wśród nich przede wszystkim naczynia gliniane o bardzo zróżnicowanych, często nietypowych formach z charakterystycznym ornamentem. Wśród wyrobów z gliny na uwagę zasługują również figurki zwierząt, grzechotki; przedmioty niewątpliwie związane z kultem.
Istotną część wyposażenia stanowiły także ozdoby, wykonywane z brązu, rzadziej z żelaza. Dominują bransolety, naszyjniki, szpile do spinania szat, pierścienie, amulety. Mniej licznie odkrywano w grobach narzędzia (z krzemienia, kamienia, żelaza) – sierpy, osełki, igły, przęśliki oraz elementy uzbrojenia – krzemienne groty strzał.
Wszystkie eksponaty pochodzą z badań prowadzonych przez polskich i ukraińskich archeologów w pierwszej połowie XX wieku. W takim wyborze nigdy nie były prezentowane w polskich muzeach.
Foto: Grzegorz ePodkarpacie.com
Ekspozycje stałe w Gmachu Głównym Muzeum Okręgowego w Rzeszowie:
– Galeria Dąmbskich. Malarstwo europejskie XVI-XIX wieku (tłem dla obrazów są meble z XVIII i 1 połowy XIX wieku)
– Porcelana i fajans XVII-XX wieku
– Galeria Malarstwa Polskiego XVIII-XX wieku. Portrety, pejzaże, sceny rodzajowe i martwe natury mistrzów polskich
– Kamień – brąz – żelazo. Archeologia Polski południowo-wschodniej
Ekspozycje czasowe w Gmachu Głównym Muzeum Okręgowego w Rzeszowie:
Kultura wysocka – wschodnia rubież środkowoeuropejskiej cywilizacji epoki brązu. Wystawa ze zbiorów Lwowskiego Muzeum Historycznego – czynna od 21 czerwca 2005 do końca sierpnia 2005
Broń i akcesoria myśliwskie od XVI do XIX wieku. Wystawa ze zbiorów Lwowskiego Muzeum Historycznego – czynna od 28 czerwca 2005 do końca sierpnia 2005
Godziny otwarcia Muzeum:
Muzeum (gmach główny) na ul. 3-go Maja 19 i wszystkie Oddziały (M. Etnograficzne oraz M. Historii Miasta Rzeszowa z Podziemną Trasą Turystyczną) są czynne:
wtorek-czwartek 9.00-15.00
piątek 10.00-17.30
niedziela 9.00-15.00 (wstęp wolny).
Bibioteka w gmachu na ul. 3-go Maja 19:
środa, czwartek, piątek 10.00-14.30;
Bilety wstępu:
– Gmach główny na 3-go Maja:6,5 zł normalny, 4,5 zł ulgowy, 20 zł przewodnik;
– Oddział Etnograficzny:5,5 zł normalny, 3,5 zł ulgowy, 20 zł przewodnik;
– Muzeum Historii Miasta Rzeszowa: 5,5 zł normalny, 3,5 zł ulgowy, 20 zł przewodnik;
– Podziemna Trasa Turystyczna: 5,5 zł
UWAGA! zwiedzanie łączone Podziemnej Trasy Turystycznej i Muzeum Historii Miasta Rzeszowa: 7,5 zł
UWAGA! Bilet-karnet zapewniający wstęp do wszystkich Muzeów: 16 zł normalny, 11 zł ulgowy